Cho dù bạn viết bất cứ ngôn ngữ nào, luôn có một điểm khởi đầu cho chương trình. Mỗi điểm khởi đầu có cái hay của riêng nó. Bài viết này sẽ so sánh các 2 khởi đầu phổ biến của các ngôn ngữ.

Hàm main()

C++
int main() {

}
Java
class Main {
    public static void main(String[] args) {
    }
}
Haskell
main = return 0
Pascal
begin

end.

Đây có lẽ là điểm khởi đầu phổ biến nhất, có lẽ do bắt nguồn từ ngôn ngữ C và nhiều ngôn ngữ sau này kế thừa từ C. Điểm đặc trừng là cho dù mã nguồn có viết gì đi chăng nữa, code được biên dịch sẽ bắt đầu chạy từ hàm main() này (tất nhiên ngoài trừ các biến global, nhưng chúng ta sẽ không nói nó ở đây.)

Có một ưu điểm là hàm main() này khi chạy có thể tương tác một cách trực quan với shell. Phần tham số (argument, phần ở trong ()) có thể sửa lại để nhận vào tham số khi gọi ở terminal, và thường giá trị trả về là exit code mà shell nhận được. Chẳng hạn, trong C++, ta có thể viết như sau:

int main(int argc, char* argv[]) {
    return 0;
}

Hàm trên sẽ nhận vào một danh sách các tham số argv, độ dài argc, kiểu của mỗi tham số là char * (hay được biết đến là null-terminated string). Exit code của chương trình sau khi chạy xong sẽ là 0. Bạn có thể đọc thêm ở đây: C++ - Main function

Tùy vào đặc điểm ngôn ngữ mà cách thể hiện main() được thay đổi. Chẳng hạn, một số ngôn ngữ nặng về hướng đối tượng như Java hay C# sẽ yêu cầu bạn cho vào bên trong một class, và main() lúc đó sẽ là một phương thức (method). Hay trong Pascal, nó sẽ chỉ đơn giản là begin và end.

Từ dòng đầu tiên (không có main())

JavaScript
console.log("No main()")
Python
print("No main()")

Sau này, sự xuất hiện phổ biến của trình thông dịch (intepreter) đã đem lại kiểu khởi đầu mới: loại bỏ hàm main(). Mọi thứ được đọc từ trên xuống dưới, từ đầu đến cuối file. Theo logic thì rõ ràng main() là thừa thãi, vì khi bạn mở trình thông dịch, bạn có thể nhập vào chương trình và nhận lại kết quả tức thì luôn mà không cần đợi biên dịch thành mã máy. Tuy nhiên, điểm bất lợi là khi bạn chia theo module, làm thế nào để bạn xác định được đâu là điểm bắt đầu? Ngôn ngữ như Python có một giải pháp: kiểm tra xem có phải điểm khởi đầu không:

if __name__ == "__main__":
    pass

Sẽ có một số ngôn ngữ trộn lẫn cả hai. Compiler GHC (Glasgow Haskell Compiler) khi ở chế độ intepreter sẽ không có hàm main(), nhưng khi biên dịch sẽ yêu cầu bạn phải có.

Từ góc nhìn hiện tại, có khi main() chỉ là di sản của quá khứ. Trong một số trường hợp, main() lại là yếu tố quan trọng trong phân bố code theo module. Nhưng sau cùng, việc có main() hay không hoàn toàn dựa vào quyết định của người thiết kế ngôn ngữ. Vậy nên viết code thế nào bạn cũng nên bám sát vào thiết kế hay tiêu chuẩn của ngôn ngữ đó.